Uit het notaboekje van de reislijder…

Anyway

Zuidoost Schotland

Van maandag 7 tot maandag 14 juli 2025

Na vele tuinreizen naar Engeland zouden wij in 2025 voor de eerste keer naar Schotland reizen.  Een wild idee van Ellen en enkele van haar vrouwelijke lobbyisten.  Ingeschat als onbetaalbaar en duur en ten dode opgeschreven door enkele pessimisten.  Met enige schroom zijn wij gestart met de voorbereidingen voor deze reis en wij zouden ons beperken tot 8 dagen en het Zuidoosten van Schotland.  De verwachtingen waren zeer hoog en het werd een mooie en “onbetaalbare reis” maar toch voor… een normaal prijsje.  Anyway.

Onze reis begon eigenlijk al met een minicruise, de nachtelijke overtocht met DFDS Seaways van IJmuiden naar Newcastle in het Verenigd Koninkrijk.  Na een snelle en efficiënte incheckprocedure en grenscontrole geraken wij zeer vlot aan boord en zijn zeer aangenaam verrast met de fraaie en goed georganiseerde hutten met sanitaire voorzieningen.  Je kon zelfs douchen terwijl je op het toilet zat.  Gezien de overtocht toch met een rimpeltje op het water gepaard ging, hebben velen onder ons toch een beetje moeite gehad om volop het “all-in” buffet te genieten….  Enkele van onze deelnemers hadden het niet gemakkelijk met de evenwichten van het varend leven.  Anyway.

In de ochtend éénmaal aan de wal geraakt, maar toch nog met zeemansbenen, vonden wij vlot onze bus in de Terminal en meteen naar onze eerste afspraak, Whalton ManorGardens.  Een realisatie van Edwin Lutyens en Gerude Jekyll uit 1908 en in bezit van de familie Norton sedert 1920 met niet alléén vaste plantenborders, maar ook veel rozen en pioenen en uiteraard ook pergola’s met ramblers en met clematis begroeide muren.

Onze tweede bestemming was Belsay Hall & Gardens waar ook onze lunch met Quiche en slaatje klaar stond in de tearoom, gebouwd in de vroegere kasteelstallen.  Het verbazingwekkende “nieuwe” hoofdgebouw was het resultaat van het fortuin en de wildste dromen van Sir Charles Monck, een man met een passie voor alles wat Grieks is en het toenmalig enthousiasme van de “Griekse Revival-beweging” in het begin van de jaren 1800.  De prachtige tuinen, 30 hectare groot, zijn onlangs heringericht.  Hoogtepunten zijn de Quarry Garden, een unieke tuin met een microklimaat met exotische planten en omringd door dramatische ravijnen en kliffen.  Verder de indrukwekkende Taxus Topiaris en Magnolia Terrace.

Onze derde afspraak was Bide-A-Wee Cottage Garden in Stanton van tuinontwerper Mark Robson.  Een verrassende tuin van 8.000 m2 in een oude steenmijn met grote hoogteverschillen en een grote variatie van beplanting op droge gedeeltes en vochtiger gedeeltes met voedzame grond.  Een mooie afsluiter voor onze tweede dag.

Ons Hotel Cardrona in Peebles, schitterend gelegen aan enerzijds een golfterrein en anderzijds naast een zeer bosrijke arena.  In het hotel vonden wij zeer ruime kamers, grote

badkamer, meubelen en gordijnen met weliswaar een beetje sleet en een defecte lift maar uitstekende bedden en een wijds uitzicht naar het landschap.   De smaakvolle 3-gangen diners in onze zaal Abbotsford waren mooie afsluiters van de drukke dagen.  Anyway.

Onze derde dag bracht ons vlakbij ons hotel naar Portmore Gardens.  Ontvangst door een deskundige en enthousiaste jonge headgardner met toelichtingen over de geschiedenis van het domein met enorme vergezichten.  De smaakvolle beplanting met veel zachtgele en rode kleuren, ondersteund door grijs- en blauwtonen.  Kortom een fraaie Edwardian Mansion met en een schitterend goed onderhouden tuin en fraai smeedwerk in een typische huiskleur.

Even later verscheen de charmante en bescheiden eigenaar, Chrissie Reid in de ommuurde moestuin.  Zij had weinig tijd, haar kleinkinderen waren op bezoek uit Zuid-Afrika. 

Onze tweede tuin was Kailzie Gardens, recent verworven door de familie Vardy, maar de nieuwe eigenaars waren afwezig omwille van een bruiloft in hun moederland Spanje.  Een mooie ommuurde tuin waar het hedendaagse tuingebeuren begon in 1962.  De serres hier zijn de mooiste overgebleven voorbeelden van Mackenzie & Moncur uit 1860, gevuld met fuschias, pelargoniums en exoten.  Wat een schat aan veel ongebruikelijke struiken en een rijkdom aan rozen.  De jonge en talentrijke chefkok John Duncan van het Courtyard Cafe ter plaatse, serveerde ons hier een ontzettend lekkere homemade Lasagne. 

Onze derde afspraak was Stobshiel House Garden in Humble van Lady Sarah Ward.  The Lady was afwezig, gezien verplichtingen, supporteren in Wimbledon Tennis, maar haar medewerkers hadden een indrukwekkend buffet klaargezet met coffee, tea & cakes.  Deze grote tuin is een voorbeeld van een klassieke Schotse privétuin met een ommuurde tuin met een grote bloemenpracht en buiten de muren een grote verscheidenheid van rozen, heesters en vaste planten en waardevolle oude bomen.

Na een gulzig zoet buffet, opnieuw gesterkt, vertrokken wij naar onze vierde tuin Broadwoodside Garden in Gifford.  Een vrij recente verbouwing en tuinaanleg maar met zeer persoonlijke hedendaagse accenten in een verbouwde boerderij met 2 binnenkoeren ingedeeld met een mooie structuur en kunst en mooie planten.  Daar was ook een hoofdrol weggelegd voor de papegaai “Jack” in zijn schitterende kooi, een kopie van een fruitkooi uit Ascott House in Buckinhamshire.  Op de terugweg was het steeds genieten van het mooie open, golvend landschap, schapen en dikwijls langs de rivier Tweed.  Zalig!  Anyway.

Op de vierde dag naar onze meest noordelijke bestemmingen boven Edinburgh en na een eindje rijden bereiken wij Cambo Gardens in Kingsbarns, St. Andrews.  Een landgoed dat dateert uit het begin van de 19^de eeuw en al meer dan 300 jaar in het bezit is van de familie Erskine.  Momenteel wordt deze tuin door een collectief beheerd met alternatieve ideeën en vooral met educatieve doeleinden en ondermeer een vegetarisch café.  Een schitterende ommuurde tuin en veel meer…   De dapperen onder ons zijn zelfs tot aan de zee gewandeld.

Onze tweede afspraak van de dag was Earlshall Castle & Garden in Leuchars van de flamboyante van oorsprong Nederlandse zakenman en Reserve Kolonel van het Nederlandse Leger en op en top Anglofiel en Bentley fanaat, Paul Veenhuijzen en zijn echtgenote Josine.  In de ridderzaal van zijn burcht met een uniek historisch houten beschilderde zoldering, vol met Europese familiewapens, stond een rijk voorzien buffet klaar.  Zijn Poolse tuinman, voor de gelegenheid in een schotse geruite broek en witte gilet gestoken was de butler van dienst voor de bediening van de dranken en de wijn was uitzonderlijk aangeboden door het huis!  Eén van onze deelnemers Anne-Mieke die jarig was, is bij deze gelegenheid ook door Paul tot “Lady” geslagen met zijn historisch zwaard.  Toch een ongelofelijk en hilarisch moment van de dag en van de reis.  Maar ook deze tuin is uniek met zijn legendarische Taxus Topiaris ontworpen in 1890.  Verder ook nog een rozentuin, moestuin, boomgaard…, een onvergetelijke locatie!  Anyway.

Onze derde tuin van de dag was Willowhill Garden in Newport-on-Tay.  Een nieuwe hedendaagse tuin aangelegd volgens de “no-dig methode”, door het recent gepensioneerde wetenschappersechtpaar Professor Wright en zijn echtgenote.  Een gelaagde natuurlijke tuin waar hevige kleuren niet werden geschuwd.  Wij hadden de eer om de eerste buitenlandse bezoekersgroep te zijn.

De vijfde dag starten wij in de tuin van de eigenaars van een groot landbouwbedrijf, Mindrum Farm Gardens waar ondertussen de zoon zaakvoerder is.  De rondleiding gebeurde nog door zijn moeder Ginny Fairfax, de artistieke, licht chaotische en prettig gestoorde dame en de bezielster van deze tuin gedurende de laatste 40 jaar.  Aansluitend wandelen we naarde overkant naar haar prachtige cottagetuin KirkyCottage Garden en de huidige woonst van Ginny, die samen met haar charmante dochter een zeer fijne lunch met salades voor ons heeft bereid.  Met zijn allen, toch 30 deelnemers gezellig bij haar in de woonkamer en de keuken, wat een geweldige gastvrijheid!

Onze derde tuin van de dag was Floors Castle & Gardens in Kelso, een enorm groot domein en met een rondleiding in het kasteel.   Het grootste bewoonde kasteel van Schotland en momenteel woont hier de Hertog van Roxburghe.  Aansluitend nog een snel bezoek aan de gigantische ommuurde Victoriaanse moestuin.

Onze vierde afspraak was Carolside Gardens in Earlston.  Een zeer fraaie tuin, een paradijs met veel rozen en vaste planten.  Eén van de beste Schotse Privat Gardens.  Het was een zeer warme dag en een lange afmattende dag.  Wellicht hadden wij een beetje te veel hooi op ons vork genomen.  Anyway.

De zesde dag bezochten wij Abbotsford House & Garden in Melrose.  De schiterende woonplaats van de schrijver Sir Walter Scott.  Een groot landgoed met een neogotisch herenhuis en uitgebreide tuinen.

Onze tweede afspraak was het nuttige aan het aangename koppelen, een mooie nieuwe tuin, een typische lunch en een whisky proeverij in de Glenkinchie Distillery in Tranent.

Onze derde tuin was een blitzbezoek aan het Royal Botanic Garden in Edinburgh.  Een voorsmaakje eventueel voor een later bezoek, gezien de serres momenteel nog enkele jaren in verbouwing zijn.

Onze vierde tuin was het schitterende Shepard House Garden van Lord and Lady Fraser in Inveresk.  Zij wonen hier sedert 1957 in een woning met Hollandse stijl.  Zulk een mooi verzorgde tuin van 4.000 m2, zo ontroerend gekoesterd door de hoogbejaarde advocaat en parlementslid en zijn 90-jarige kunstzinnige echtgenote.  Zeer recent hebben zij zelfs nog een tuinpaviljoen gebouwd met in het interieur een schelpen mozaiek.  De eigenaars zijn 97 en 90 jaar en gisteren in Kirky Cottage was Ginny Fairfax 82 jaar.  Dit doet ons geloven dat plannen maken en tuinieren het beste medicament is voor een lang en gelukkig leven, dit moeten jullie zeker onthouden van deze reis.  Anyway.

De zevende dag verlaten wij ook ons hotel richting Newcastle en bezoeken wij onderweg nog TheAlnwick Castle & Garden, een project ontworpen door “onze” Jacques en Peter Wirtz in 1997.  Heel bijzonder, gezien de eigenaar, de Hertogin van Northumberland Jane Percy, de opdracht toevertrouwde aan een Belgische tuinontwerper.  Maar het werd een groot succes! Een gigantisch complex met verschillende thematuinen en vele fonteinen en snoeivormen, toch een beetje het Disneyland van de tuinen…

Rond 17 uur vertrek van de nachtboot DFDS Seaways in Newcastle, richting Nederland.  En deze keer met schitterend weer en een zee zo vlak als een biljarttafel.  Nu konden wij met volle teugen genieten van de “all you can eat” buffetten.  Het is effectief een ander leven op zee met mooi en rustig weder.

Op de achtste dag start onze terugreis, na andermaal natuurlijk eerst een “all you can eat” ontbijtbuffet op de boot te hebben genoten.  Dan gaat het richting huiswaarts, gelukkig zonder de legendarische Nederlandse files en uiteindelijk een tevreden aankomst thuis.  Uiteraard vol met plannen en dromen om te realiseren in de eigen tuin…

En het fabeltje dat het in Schotland altijd regent, klopt dus niet…

Dit hebben wij wetenschappelijk ondervonden en uitgezweet!

Wij moeten voortaan eerder van hittegolven spreken in deze regionen.

En eerlijkheidshalve moeten wij vertellen dat alle overtollige ingenomen calorieën van de talloze buffetten en zoetigheden allemaal ter plaatse zijn verbruikt op ons druk programma…

Zo werd het toch nog een nul operatie!

En de Lady Anne-Mieke heeft voor zover bekend ook nog geen capsones gekregen na alle eer die haar te beurt viel…

En natuurlijk tellen wij al af om jullie terug te zien op één van de volgende reizen in 2026….

Niets is leuker dan met gelijkgestemden samen tuinen te ontdekken en te bezoeken.

See you next year and make TUINPUNT great again!

Anyway.

Ellen & Patrick Van Raemdonck